Muốn tối ưu thuế, hãy bắt đầu từ bộ máy kế toán!

Tháng 7 13, 2025

“Làm bao nhiêu, bay màu bấy nhiêu” vì thiếu nền tảng dữ liệu!

Qua rất nhiều lớp dạy cho CEO, thậm chí kế toán trưởng, tôi nhận ra một sự thật “đau lòng”: Hơn 90% doanh nghiệp của chúng ta, dù lớn hay nhỏ, dù 10 tuổi đến 30 tuổi vẫn chưa xây dựng được một hệ thống kế toán nội bộ đúng nghĩa. Điều này dẫn đến câu chuyện “mù mờ” về dữ liệu, ra quyết định cảm tính, và luôn trong thế “đối phó” với thuế.

Doanh nghiệp đang hoạt động, có doanh thu, có lợi nhuận (trên giấy), nhưng lại không thực sự “nắm” được nó.

Thiếu hệ thống kế toán nội bộ: Mọi thứ chỉ dừng lại ở việc ghi chép sổ sách để “đối phó” với cơ quan thuế, chứ không phải để quản trị.
Không có nền tảng dữ liệu: Anh chị không có số liệu chính xác, kịp thời để phân tích, đánh giá hiệu quả kinh doanh. Mọi quyết định đều dựa vào “cảm tính” hoặc “kinh nghiệm” chủ nghĩa.
Thuế chỉ là “đối phó”: Anh chị không chủ động tối ưu thuế, mà chỉ phản ứng khi có yêu cầu từ cơ quan thuế.

Góc nhìn của tôi: Đây không chỉ là vấn đề “kế toán”, mà là vấn đề “quản trị”. Khi thiếu dữ liệu, CEO giống như người lái xe không có bản đồ, không có đồng hồ tốc độ, cứ lao đi mà không biết mình đang ở đâu, đi nhanh hay chậm, và có đang đi đúng hướng hay không. Điều này dẫn đến bỏ lỡ cơ hội, lãng phí nguồn lực và tiềm ẩn rủi ro khổng lồ.

MỘT SỔ – XU HƯỚNG TẤT YẾU

Thời đại “hai sổ” (sổ nội bộ và sổ thuế) đang dần khép lại. Dù anh chị có muốn hay không, xu hướng minh bạch hóa và quản lý bằng công nghệ đang buộc mọi doanh nghiệp phải về “một sổ”.

Minh bạch hóa: Các quy định pháp luật ngày càng chặt chẽ, đặc biệt với hóa đơn điện tử. Cơ quan thuế có thể nắm bắt mọi giao dịch của Anh / chị.
(Căn cứ: Luật Quản lý thuế 2019; Nghị định 70/2025/NĐ-CP về hóa đơn, chứng từ; Thông tư 32/2025/TT-BTC hướng dẫn thực hiện Nghị định 70/2025/NĐ-CP).
Tối ưu hóa: Khi về một sổ, dữ liệu của Anh / chị sẽ đồng bộ, chính xác. Đây là nền tảng để Anh / chị thực sự tối ưu chi phí, tối ưu lợi nhuận và tối ưu số thuế phải nộp một cách hợp pháp.

Góc nhìn của tôi: Về một sổ không chỉ là tuân thủ. Đó là một cuộc “cách mạng” nội bộ, giúp doanh nghiệp của Anh / chị tránh được những sai lầm pháp lý phải trả giá tiền tỷ và thậm chí vướng vòng lao lý.

Để về “một sổ” và vận hành hiệu quả, phòng kế toán cần lưu ý gì?

Để về “một sổ” và vận hành hiệu quả, phòng kế toán không chỉ là nơi ghi chép. Nó phải là một “bộ não” tài chính.

Góc nhìn của tôi: Đầu tư vào phòng kế toán không phải là chi phí, mà là đầu tư “hệ thống phòng thủ” của doanh nghiệp. Anh / chị không thể “tấn công” (phát triển kinh doanh) mà quên “phòng thủ” (kiểm soát tài chính).

Nếu không quan tâm kế toán, không coi trọng dữ liệu, Anh / chị làm bao nhiêu, tiền nộp phạt có thể “cắn” hết lợi nhuận cả bao năm tích lũy.

Phạt hành chính: Do sai phạm về thuế, hóa đơn. (Căn cứ: Nghị định 125/2020/NĐ-CP).
Truy thu thuế: Khi cơ quan thuế phát hiện sai sót, Anh / chị sẽ phải nộp lại số thuế thiếu từ nhiều năm trước. (Căn cứ: Luật Quản lý thuế 2019).
Rủi ro hình sự: Nếu mức độ trốn thuế nghiêm trọng. (Căn cứ: Điều 200 Bộ luật Hình sự 2015).

Khi Anh / chị coi trọng kế toán, Anh / chị sẽ coi trọng dữ liệu. Và khi có dữ liệu, Anh / chị sẽ vận hành doanh nghiệp hiệu quả vượt trội.

Ra quyết định chính xác: Dựa trên con số, không còn cảm tính.
Tối ưu chi phí & lợi nhuận: Phát hiện “lỗ hổng”, loại bỏ lãng phí.
Tăng sức cạnh tranh: Nắm bắt cơ hội, thích nghi nhanh với thị trường.
Phát triển bền vững: Xây dựng nền tảng tài chính vững chắc.

Chính vì vậy, khi nhận tư vấn cho các doanh nghiệp, tôi chỉ nhận những sếp nào thực sự coi trọng kế toán. Bởi vì nếu không coi trọng kế toán, sẽ không coi trọng dữ liệu, mà không coi trọng dữ liệu thì khó có thể vận hành hiệu quả được